Organy nadzoru budowlanego, którzy tworzą: powiatowi inspektorzy nadzoru budowlanego, wojewodowie działający przy pomocy wojewódzkich inspektorów nadzoru budowlanego oraz Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Śremie wykonuje swoje zadania przy pomocy Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w Śremie.
Uprawnienia i obowiązki Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego określone są ściśle w art. 83 ust 1. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2024 r., poz. 725 z późn. zm.). Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego nie może zajmować się sprawami nie ujętymi w tym przepisie, jak na przykład: niewłaściwe wykonywanie umów w budownictwie, naruszenia własności, sprawy między wynajmującymi i najemcami lokali, oraz wszelkimi sprawami należącymi do kompetencji innych organów.
Sprawy dotyczące obiektów budowlanych:
- hydrotechnicznych,
- kolejowych,
- lotniskowych, niektórych obiektów policyjnych i wojskowych, oraz
- dróg:, wojewódzkich, krajowych, ekspresowych i autostrad,
podlegają Wielkopolskiemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego.
Zakres działania:
- przyjmowanie zawiadomień o terminie rozpoczęcia budowy, osobach kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego oraz projektanta sprawującego nadzór autorski, oraz wszelkich zmianach tych osób,
- wstrzymywanie robót budowlanych, wykonywanych bez pozwolenia na budowę lub niezgodnie z pozwoleniem lub przepisami,
- nakładanie obowiązków zmierzających do legalizacji samowolnie wykonywanych budów i innych robót budowlanych, sprawdzanie wykonania tych obowiązków, zatwierdzanie projektu budowlanego zamiennego i udzielanie pozwolenia na wznowienie robót,
- wydawanie nakazów rozbiórki, w sytuacjach, gdy legalizacja nie jest możliwa,
- wydawanie pozwoleń na użytkowanie i przyjmowanie zawiadomień o zakończeniu budowy i zamiarze przystąpienia do użytkowania wybudowanych obiektów,
- nakładanie kar za niezgodne z pozwoleniem wykonanie robót budowlanych,
- nakładanie kar za użytkowanie obiektu bez pozwolenia na użytkowanie albo zawiadomienia o zakończeniu budowy,
- nadzorowanie wykonywania okresowych i nadzwyczajnych kontroli stanu technicznego obiektu budowlanego,
- wydawanie nakazów usunięcia stwierdzonych w obiekcie budowlanym nieprawidłowości,
- wydawanie nakazów rozbiórki obiektu nieużytkowanego lub niewykończonego i nienadającego się do odbudowy, remontu lub wykończenia,
- wydawanie nakazów opróżnienia budynku grożącego bezpośrednio zawaleniem,
- sprawdzanie wykonania obowiązku niezwłocznego usunięcia istniejącego w obiekcie budowlanym zagrożenia,
- przyjmowanie zawiadomień o katastrofach budowlanych, wyjaśnianie ich przyczyn i prowadzenie postępowań w tych sprawach,
- prowadzenie postępowań wyjaśniających i składanie wniosków o ukaranie z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie.